مهدی خلجی، عضو ارشد و هموند پژوهشی خانواده لیبتسکی در انستیتو واشنگتن
پژوهشگرِ تشیع، فلسفه و کارشناس سیاست ایران
فایل پی دی اف واژه نامه مترجمان انستیتو واشنگتن را از این صفحه دانلود کنید.
کار ترجمه مقالات هموندان و پژوهشیان انستیتو واشنگتن، از اوایل سال ۲۰۱۸ و با برنامه‌ریزی برای رونمایی وبسایت فارسی انستیتو آغاز شد. در این مدت مترجمان بسیاری با انستیتو در دوره‌های کوتاه و بلند همکاری کرده‌اند. طبعا قلم ترجمه همه آنها یکدست نبوده و معادل‌هایی هم که به کار برده‌اند همسان نبوده است. در مرحله ویرایش که هر ترجمه با اصل مقابله می‌شده، ضمن ویرایش و روان‌سازی نثر، اصطلاحات و واژه‌های پرتکرار متن‌ها هم استخراج شده تا به‌تدریج به سمت یکسانی معادل‌ها حرکت کنیم. بخشی از یکسان‌سازی‌ها در دو مرحله از ویرایش که روی هر متنی انجام شده صورت پذیرفته است، ولی همواره حدودی برای اختیارات ترجمه هم در نظر گرفته‌ایم، به‌خصوص اگر معادل‌ها تازه بوده یا اصولا می‌شده است که دو نوع معادل هم‌معنا ارائه کرد؛ مثلا گرچه در بیشتر موارد معادل «هسته‌ای» را ترجیح داده‌ایم، اما در برخی ترکیب‌ها «اتمی» را گویاتر یافته‌ایم.
به طور کلی، اصل راهنمای ویرایش ترجمه‌ها این بوده که از زبان متعارف رسانه‌ای دور نشویم و زبان متن‌ها برای خواننده تحصیلکرده و روزنامه‌نگاران و رسانه‌پردازان آشنا باشد و خود زبان مانع دریافت متن نشود. بنابراین، اصولا به سره‌گرایی میدان نداده‌ایم، مگر در حدی که عرف زبانی اجازه می‌داده است یا گزینه بهتری از میان واژه‌های در دسترس بوده است. در ترجمه تا حد ممکن از متن‌های اصلی دور نشده‌ایم و تکیه بر کمترین واژه را در ترجمه به ترجمه تفسیری ترجیح داده‌ایم. ولی تلاش کرده‌ایم که متن‌ها روان و فارسی باشد و به گرته‌برداری انگلیسی نزدیک نشویم.
پس از انتشار ویراست آزمایشی واژه‌نامه مترجمان (می ۲۰۱۹) آن را برای ویراست جدید سراسر بازنگری کرده‌ایم. همزمان، شمار زیادی واژه و اصطلاح تازه به واژه‌نامه افزوده شده است. با اینهمه، این واژه‌نامه صرفا واژه‌نامه‌ای کاربردی برای مترجمان متن‌های انستیتو یا متن‌های مشابه آن است و آگاهانه از اینکه آن را به فرهنگ انگلیسی-فارسی اصطلاحات خاصی تبدیل کنیم ــ‌مثل فرهنگ اصطلاحات سیاسی یا نظامی و غیر آن‌ــ پرهیز کرده‌ایم. این واژه‌نامه فهرستی است از آنچه مترجمان/ویراستاران ما به کار برده‌اند و بعد از ویرایش نهایی متن‌ها پذیرفته شده و وارد واژه‌نامه شده است. هدف اصلی ما در قدم اول کمک به مترجمان انستیتو است تا تجربه مشترک یکدیگر را در دست داشته باشند و در معادل‌هایی که انتخاب می‌کنند به آن مراجعه کنند، اما از اینکه مترجمان دیگر، چه در داخل چه در خارج کشور از آن استفاده کنند، استقبال می‌کنیم.
طبعا چون کار ما در جریان است، شمار جدیدی از واژه‌ها هم ضمن ترجمه‌های آتی مطرح خواهد شد که برای ویراست بعدی این واژه‌نامه از آنها استفاده خواهیم کرد. اما این کار تا همین جا می‌تواند واژه‌های پرتکرار متن‌های ما را در عمر کوتاهی که از کار ترجمه برای انستیتو گذشته نشان دهد. خوشحال می‌شویم که مترجمان همکار و نیز خوانندگان و مراجعان علاقه‌مند و صاحب‌قلم نقد و نظرهای خود را برای ارتقای کار واژه‌نامه و دایره واژگان آن مطرح کنند. واژه‌نامه مترجمان سالی یکبار به‌روزرسانی خواهد شد.
