در خدمت ایدئولوژی: فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی-اقتصادی ایران در سوریه

ناظران جنگ دهساله سوریه با نقش حیاتی تهران در تضمین بقای رژیم اسد آشنا هستند. اما ممکن است از وسعت شگفت‌انگیز یا ریشه‌های تاریخی آن کمتر خبر داشته باشند. رابطه بین خاندان اسد و روحانیون شیعه ایران در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد. شاه هنوز در ایران بر سر قدرت بود و رئیس‌جمهور وقت، حافظ اسد، که عضوی از فرقه  حاشیه‌نشین علوی بود، در پی کسب مشروعیت دینی برای رهبری کشورش بود که اکثریت جمعیت آن مسلمان بودند. در آن دوران که پیش از انقلاب اسلامی ایران بود، رهبر سوریه در رابطه با ایران دست بالا را داشت اما اکنون اوضاع بر عکس است. در دوران اخیر، رابطه تهران با دمشق را می‌توان رابطه‌ای بر مبنای سلطه استراتژیک توصیف کرد.

در این گزارش از عُلا الرفاعی، پناهجوی سابق سوری، که مبتنی بر پژوهش دامنه‌داری است، او دامنه نفوذ ایران در زندگی مذهبی و اجتماعی-اقتصادی سوریه را برملا می‌کند. وی جزئیات گسترش ایدئولوژی شیعه دوازده‌امامی از طریق حوزه‌های علمیه، سالن‌های اجتماعات یا حسینیه‌ها و مساجد و نهادهای دانشگاهی را نشان می‌دهد و نفوذ وسیع اقتصادی ایران در سوریه از طریق طرح‌هایی چون پروژه مسکونی «ماروتا سیتی» را آشکار می‌کند. فقط تلاش مجدانه واشنگتن برای کند کردن نفوذ ایران می‌تواند به تحقق صلحی که مردم سوریه به شدت استحقاق آن را دارند و به ثبات پایدار در منطقه کمک کند.