بلال وهاب هموند برنامه نیتن و استر ک. واگنر در انستیتو واشنگتن است
مقاله‌ها و دیدگاه‌ها
خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، و همزمان با آن، ورود اعضای پیشین گروه‌های شبه‌نظامی در عراق به پارلمان، می‌تواند این کشور را بار دیگر به صحنه جنگ بدل کند.
حضور مردم در انتخابات عراق در روز یکشنبه (۱۲ می) با کمتر از ۴۵ درصد، به پایین‌ترین میزان خود در مقایسه با مشارکت ۶۰ درصدی در انتخابات ۲۰۱۴ و ۲۰۱۰، رسید. مردم از زدوبند احزاب سرخورده شده‌اند و اعضای آن‌ها را سیاستمداران فاسدی می‌بینند که پس از هر انتخابات در آشفته‌بازار سیاسی فقط به دنبال حفظ مقام و منصب‌اند.
چرا این مسئله مهم است: دولت‌های گذشته که محصول تقسیم قدرت قومی-فرقه‌ای بوده‌اند، ضعیف و ناموثر عمل کرده‌اند. عراقی‌ها یک دولت جدید عاری از فساد می‌خواستند که به ارائه خدمات عمومی، تولید اشتغال و حفظ امنیت بپردازد، چهره پیروزی که دستور کاری روشن و ماموریت ملی قوی داشته باشد. به جای آن، انتخابات آخر هفته فقط شکاف‌های سیاسی در کشور را عمیق‌تر کرد.
حالا که هویت سیاسی در حفظ اتحاد احزاب ناکام مانده، فرقه‌گرایی در میان اجتماعات قومی و مذهبی ظهور کرده و جناح‌های شیعی، سنی و کرد، همه دچار اختلاف درونی هستند و برای کسب رای رقابت می‌کنند. برنده این بار مقتدی الصدر است که تقریبا ۵۵ کرسی از ۳۲۹ کرسی پارلمان را از آن خود کرد. برای تشکیل یک دولت، حداقل چهار بلوک از بلوک‌های اکثریت باید با هم ائتلاف کنند، ولی بدون یک ماموریت یا دستور کار روشن، احزاب با توسل به سازوکارهای قدیمی بر سر مناصب دولتی به معامله خواهند پرداخت و نیروی خود را صرف زدوبندهای سیاسی و گروهی خواهند کرد.
این ناهمخوانی میان خواسته‌ها برای یک دولت بهتر و قوی‌تر و نتایج انتخابات، عراق را در این دور باطل نگه خواهد داشت. این بار اما، نظام از حمایت عمومی هم که در گذشته پشت آن پنهان می‌شد و نسبت به نارضایتی عمومی و بی‌ثباتی هشدار می‌داد، برخوردار نیست.
تصویر کلی: این اختلافات داخلی در حالی روی می‌دهد که دو نیروی اصلی خارجی در عراق، یعنی ایالات متحده و ایران، نیز به سمت خصومت بیشتر در حرکت اند. خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران و احتمال بالا گرفتن تنش میان این دو کشور، و همزمان، به دست آوردن کرسی‌های پارلمانی توسط اعضای پیشین گروه‌های شبه‌نظامی در عراق، می‌تواند این کشور را بار دیگر تبدیل به صحنه جنگ کند. عراق که به‌تازگی از وحشت داعش بیرون آمده، توان تحمل دوره‌ای دیگر از آشوب و پریشانی را ندارد.
*بلال وهب، پژوهشگر برنامه نتان و استر ک. واگنر در انستیتو واشنگتن است. این مطلب قبلا در وبسایت axios منتشر شده است.
