به نظر میرسد ابو آلاء الولایی، یکی از چهرههای شاخص تروریستی، به فراخوان ایران برای محاصره دریایی اسراییل پاسخ مثبت داده است، اما آیا این یک تهدید واقعی است یا تلاشی از سر ناچاری برای کسب نفوذ راهبردی پیش از پایان جنگ غزه؟
در ۴ بهمن 1402، ابو آلاء الولایی (نام واقعی هاشم بنیان السراجی)، رهبر کتائب سیدالشهدا، گروه شبهنظامی که آمریکا آن را تروریستی میشناسد، در بیانیهای آنلاین از آغاز مرحله دوم عملیاتهای مقاومت عراق در همبستگی با حماس خبر داد. به گفته او "این مرحله شامل جلوگیری از کشتیرانی صهیونیستها در دریای مدیترانه بوده و بنادر [اسراییلی] را از کار خواهد انداخت... این عملیاتها تا زمان شکسته شدن محاصره ناعادلانه غزه و توقف کشتار بیرحمانه مردم غزه به دست صهیونیستها ادامه خواهد یافت." (تصویر ۱)
این بیانیه نشان میدهد که شبهنظامیان عراقی حمله به کشتیهایی را که مرتبط با اسراییل می دانند و بنادر اسراییلی در دریای مدیترانه را آغاز کردهاند. چند ساعت پیش از انتشار بیانیه الولایی، گروه فراگیر "مقاومت اسلامی در عراق" مسوولیت یک حمله پهپادی به بندر اشدود (تصویر ۲) را به عهده گرفت.
این نخستین بار نیست که مقاومت اسلامی عراق مسوولیت چنین حملهای را به عهده میگیرد. در 1 دی هم این گروه مسوولیت حملهای را بر ضد "یک هدف مهم در دریای مدیترانه" بر عهده گرفت که نوع تسلیحات به کار رفته ذکر نشده بود. با این حال، به نظر میرسد بیانیه الولایی حاکی از شدت گرفتن کارزاری با به کارگیری موشکهای کروز برد بلند یا پهپادهای پرتاب شده از عراق یا سوریه برای هدف قرار دادن داراییهای مرتبط با اسراییل در دریای مدیترانه باشد.
پاسخ به فراخوان خامنهای
این تحولات بیدرنگ پس از آن رخ داد که علی خامنهای، رهبر ایران، در جریان سخنرانی خود در 3 بهمن خطاب به "سازماندهندگان کنگره ملی برای یادبود ۲۴ هزار شهید پایتخت (استان تهران)" خواستار "قطع شریانهای حیاتی رژیم صهیونیستی" شد. (تصویر ۳) خامنهای فراخوان مشابهی در سخنرانی اول نوامبر خود خطاب به دانشجویان ایرانی مطرح کرده بود و از "دولتهای اسلامی" خواسته بود تا "صادرات نفت به رژیم صهیونیستی و همکاری اقتصادی خود را با آن متوقف کنند". (تصویر ۴)
یک روز پس از سخنرانی اول نوامبر (۱۰ آبان)، حوثیهای یمن و دیگر اعضای به اصطلاح "محور مقاومت" کارزاری برای تحریم کالاهای آمریکایی و اسرائیلی آغاز کردند (تصویر ۵). و در ۱۹ نوامبر (۲۸ آبان)، حوثیها اعلام کردند که هدفگیری کشتیهای مرتبط با اسرائیل را در دریای سرخ آغاز خواهند کرد.
هدف نهایی "مقاومت" در جنگ غزه
از زمان آغاز جنگ، حوثیها به شکل چشمگیری گوی سبقت را از مقاومت عراق ربودهاند و به اقدامات نظامی قاطعی دست زده اند که وضعیت غزه را جهانی کنند و فشار بینالمللی بر اسراییل را برای پایان دادن به عملیات نظامیاش افزایش دهند. به این ترتیب، شبهنظامیان عراقی ممکن است به این نتیجه رسیده باشند که باید برای خود یک نقش "راهبردی" در این بحران تولید کنند؛ چه از راه وارد کردن فشار برای اعمال تغییرات بهظاهر بزرگ در موضع نیروهای آمریکایی در عراق، و چه با تبلیغ درباره شواهدی روشن که نشان دهد بر محاسبات اسرایيل در جنگ غزه به شکلی معنادار اثرگذار بودهاند -که البته تاکنون چنین نبوده است.
البته ممکن است مقاومت عراق زمان زیادی برای نشان دادن این اثرگذاری خود پیش از پایان مورد انتظار عملیات زمینی بزرگ اسراییل در غزه نداشته باشد. بنابراین، میتوان انتظار داشت که مقاومت و باقی اعضای این "محور" فشار خود را به این امید افزایش دهند که ثابت کنند آنها نیز دستی در متوقف ساختن عملیات اسراییل داشتهاند. این فشار ممکن است شامل تشدید حملات بر ضد اسراییل از سوی گروههای مسلح عراقی (فصائل) با این هدف مشخص باشد که جنگ غزه با پایانی پرسروصدا همراه باشد.
افزون براین، شبهنظامیان عراقی ممکن است بکوشند که ایالات متحده را به انجام حملات بیشتر در داخل عراق تحریک کنند. در همین راستا گروه شبهنظامی کتائب حزبالله در روزهای اخیر حملات جدیدی به پایگاه هوایی الاسد آمریکا انجام داد. این گروه بهظاهر در تلاش است پس از آنکه نیروهای آمریکایی به موج حملات موشکی بالستیک 30 دی آنها واکنش فوری نشان ندادند، بر فشار حملات خود بیفزاید. کتائب حزبالله چه بسا امیدوار است آمریکا حملاتش بر ضد رهبران مقاومت را در مرکز بغداد تشدید کند، چرا که تنها چنان حملاتی ممکن است دولت عراق را برای ارایه درخواست رسمی خروج نیروهای آمریکایی در این کشور زیر فشار قرار دهد. با وجود این، واشینگتن میخواهد شرایط مربوط به هرگونه خروج نیروهایش از عراق را در کنترل خود داشته باشد و بعید است بهانهای به دست شبهنظامیان شیعه برای یک اقدام پارلمانی جدید بدهد.