- Policy Analysis
- جستارهای سیاستگذاری 144
چگونه حماس شمار تلفات جنگ غزه را دستکاری میکند بررسی کمشماری تلفات مردان و مسایل دیگر
با وجود ابعاد تاسفبار جنگ حماس با اسراییل از نظر آسیب رسیدن به غیرنظامیان، سازمانها و رسانههای بینالمللی لازم است در مورد ادعاهای ارگانهای وابسته به حماس درباره تلفات غیرنظامی در غزه موشکافی بیشتری بهخرج دهند و تنها به تایید و تقویت تبلیغات حماس نپردازند.
جنگ اسراییل و حماس پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۴ (۱۵ مهر ماه ۱۴۰۲) رویدادی ویرانگر و تراژیک است که منجر به کشته شدن هزاران غیرنظامی و آواره شدن شمار بیشتری شده است. همانگونه که تحلیلگران اشاره کردهاند، در نبردهای شهری که جنگجویان تروریست در میان جمعیت پنهان میشوند و از تسلیم شدن خودداری میکنند، آسیب غیرنظامی اجتنابناپذیر است. هزینه انسانی جنگ جاری هراسناک است و شمار تلفات اعلامشده از سوی وزارت بهداشت غزه و دفتر رسانهای دولت ــکه هردو نهاد تحت اداره حماس قرار داردــ به وحشت جهانی دامن زده و تقریبا در سراسر جهان به معیار پذیرفتهشدهی رسانههای بینالمللی و سازمانهای غیردولتی و دیوان بینالمللی دادگستری تبدیل شده است.
بسیاری از سازمانها بدون پرسش این ارقام را پذیرفتهاند و در ابتدا حتی آنها را به عنوان اطلاعات تاییدشده گزارش میکردند؛ آن هم بدون هیچگونه اعلام رفع مسوولیت با توجه به اینکه یکی از طرفهای جنگ آنها را ارایه کرده یا بدون اعتراف به این نکته که ارایه شمار تلفات دقیق و همزمان با واقعه در شرایط جنگی نزدیک به ناممکن است. اما به دلایل بسیاری باید به شمار تلفات اعلامی وزارت بهداشت غزه و دفتر رسانهای دولت حماس با تردید نگاه کرد. پرزیدنت بایدن در یک کنفرانس خبری در ۲۵ اکتبر (۳ آبان) بدگمانی خود را بیان کرد و گفت به ارقامی که از سوی منابع فلسطینی ارایه شده اطمینان ندارد؛ هرچند پس از آن در ملاقاتی با رهبران آمریکایی مسلمان حرفش را پس گرفت.
شمارش تلفات در جریان هر جنگی دشوار است، چه رسد به نبردهای شهری مانند آنچه در غزه در حال رخ دادن است. حماس انگیزههای بسیاری برای بزرگنمایی شمار تلفات غیرنظامیان دارد و ابزارها، شیوهها، و فرصتهای مناسبی هم برای این کار در اختیار دارد. آشکارتر از همه، نشانهها گویای آن است که وزارت بهداشت غزه و دفتر رسانهای دولت حماس مرتب تلاش کردهاند مرگومیر مردان را ــکه به احتمال زیاد تلفات جنگجویان هم جزو آن استــ از قلم بیندازند یا مبهم جلوه دهند. اگر آمار تلفات نظامیان و غیرنظامیان درغزه قابل تفکیک نباشد، مرگ مردان کمتر گزارش شود، و مرگ زنان و کودکان برجستهتر شودــیعنی همان کاری که تاکنون انجام شدهــ میتوان انتظار داشت ناظران بپذیرند که بیشتر تلفات این جنگ را زنان و کودکان تشکیل میدهند.
اگرچه بیتردید هزاران غیرنظامی فلسطینی، از جمله مردان در سن سربازی، در جنگی کشته شدهاند که حماس آغازگر آن بوده، جهان باید همچنین توجه کند که این گروه در تلاش برای متوقف کردن عملیات هوایی و زمینی ارتش اسراییل و برانگیختن خشم بینالمللی، ادعاهای مربوط به تلفات شهروندان را برای نفع استراتژیک خود دستکاری و از آن بهرهبرداری کرده است. رسانههای بینالمللی و سازمانهای غیردولتی هم بدون موشکافی چنین ادعاهایی را تکرار میکنند، و به نوبه خود به تایید و تقویت تبلیغات حماس پرداختهاند. در واقع، هیچ کس هنوز نسبت واقعی آسیبدیدگان غیرنظامی به افراد مسلح حماس را نمیداند، و قضاوت باید محتاطانه باشد یا دستکم به عنوان یک برآورد موقتی تلقی شود، چرا که این برآوردها به طور عمده ناشی از آمار و ارقام کمکیفیت ارایه شده از سوی یک نیروی جنگجو با پیشینه تبلیغات غیرواقعی درباره تلفات شهروندان است.
*آنچه خواندید فشرده جستاری است که متن کامل آن به انگلیسی در پیوست صفحه قابل دریافت است.